III Forum Słowacko-Polskie w Bardejowskich Kupelach
SŁOWACJA. O współpracy między polskimi i słowackimi regionami, efektach wspólnie zrealizowanych projektów, ale i o możliwościach w zakresie dalszej współpracy w kontekście Funduszy Europejskich, rozmawiają uczestnicy III Forum Słowacko-Polskiego, które odbyło się w Bardejowskich Kupelach.
Fot. Instytut Studiów Wschodnich
Polska i Słowacja od lat realizują wspólne projekty transgraniczne. Efektem tej współpracy jest rozwój regionów, podniesienie ich atrakcyjności i poziomu życia oraz korzyści dla mieszkańców. Dlatego dyskusja na Forum odnosi się między innymi do efektów współpracy transgranicznej, przygranicznej infrastruktury transportowej, obszarów, które powinny stać się wspólnym priorytetem, czy perspektyw rozwoju wzajemnych relacji.
Marszałek Władysław Ortyl zwrócił uwagę na wzajemne powiązania, które są efektem intensywnej współpracy między polskimi a słowackimi regionami.
- Z regionami słowackimi mamy mnóstwo wypracowanych relacji, projektów, działań, a wszystko to dzieje się na przestrzeni ostatnich lat – mówił marszałek Ortyl. - Teraz musimy je na nowo zaktywizować. Do takich działań są jednak potrzebne fundusze, w tym z Unii Europejskiej. Myślę, że Program Polska – Słowacja, który nas łączy i pozwala realizować tę współpracę, w nowym rozdaniu Funduszy Europejskich będzie oddziaływał na nasze relacje z jeszcze większą mocą. Mamy bardzo dobre instrumentarium, mamy subregiony, mamy aktywność Europy Karpat, zmierzamy do Strategii Karpackiej, mamy w budowie Via Carpatię, ale mamy też projekty miękkie, relacje związane z dziedzictwem i kulturą oraz kwestie środowiskowe, które dla nas nie są bez znaczenia. To wszystko będzie nam pomagało tę współpracę realizować z właściwą dynamiką – podkreślał.
Udział w dyskusji wzięli między innymi: Milan Majerský - przewodniczący Kraju Preszowskiego, Erika Jurinová - przewodnicząca Kraju Żylińskiego, Dušan Velič - sekretarz stanu w Ministerstwie Inwestycji, Rozwoju Regionalnego i Informatyzacji Republiki Słowackiej, Rafał Baliński - dyrektor Departamentu Współpracy Terytorialnej w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej RP oraz Bogusław Waksmundzki - przewodniczący Rady Związku Euroregion „Tatry”. W forum wzięli udział także: Krzysztof Strzałka – ambasador w Republice Słowackiej, Tadeusz Frąckowiak – konsul honorowy na Słowacji, Zdzisław Kowalczyk i Rafał Baliński z Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, a także Jerzy Polaczek – poseł na Sejm RP.
Województwo podkarpackie od 2008 roku aktywnie współpracuje z krajem preszowskim w zakresie budowy szlaku drogowego Via Carpatia, ale też w ramach Programu Interreg. Zrealizowano wiele projektów wspólnych, jak chociażby uruchomiono kolejowe przewozy pasażerskie w relacji Rzeszów – Medzilaborce, w ramach Inicjatywy specjalnej „Pociąg do kultury”. Współpraca z krajem koszyckim w głównej mierze, opiera się natomiast o wspólny priorytet, jakim jest budowa szlaku drogowego Via Carpatia.
I Forum Polska-Słowacja odbyło się 25 stycznia 2019 i zadebiutowało w trakcie drugiego dnia XII Forum Europa-Ukraina w G2A Arena w Jasionce. Organizatorami Forum Polska-Słowacja byli wspólnie Samorząd Województwa Podkarpackiego oraz Instytut Studiów Wschodnich, organizator krynickiego forum i Forum Europa-Ukraina. II Forum Polska-Słowacja miało miejsce w lutym 2020 roku również w podrzeszowskiej Jasionce. Konferencja odbyła się pod hasłem: Wiarygodny sąsiad zza Tatr, jako warunek stabilności regionu. Forum Słowackie zakończyło się uroczystą galą i koncertem ukraińskiego zespołu folkowego Vizerunok. Podczas gali została wręczona nagroda specjalna II Forum Słowackiego, którą z rąk marszałka województwa podkarpackiego – Władysława Ortyla, odebrał poseł Zgromadzenia Narodowego Republiki Słowackiej – Martin Fedor.
Polska jest kluczowym partnerem handlowym Słowacji - zajmujemy 3 miejsce (za Niemcami i Czechami) z 8 proc. udziałem w słowackim światowym eksporcie.
Polsko-słowacka wymiana towarowa wyniosła prawie 13 mld euro w 2021 r., co oznacza wzrost o 23 proc. Nasz eksport zwiększył się o 21 proc. Jednocześnie odnotowaliśmy dodatnie saldo obrotów dla Polski w wysokości prawie 2 mld euro.
Za pierwszy kwartał 2022 r. polsko-słowackie obroty handlowe wyniosły 3 754,2 mln euro. Nasz eksport wyniósł 2 249,2 mln euro (wzrost o 34 proc. r/r), a import 1 504,9 mln EUR (wzrost o 16 proc. r/r). Dodatnie dla Polski saldo wyniosło 744,3 mln euro.
Słowacja jest także jednym z ważniejszych rynków dla polskich inwestorów. Jest 14 największym odbiorcą naszych inwestycji zagranicznych ulokowanych w takich sektorach słowackiej gospodarki jak energetyka, rolno-spożywczy, IT, handel detaliczny.
In