Zwolnienia grupowe na Podkarpaciu - grudzień 2020r.

Fot. ZUS

Wśród pracodawców zgłaszających do PUP zwolnienia najczęściej pojawiały się podmioty realizujące produkcję i usługi dla branży lotniczej, motoryzacyjnej i w zakresie obróbki metali  czy produkcji maszyn i urządzeń. Zjawisko zwolnień grupowych nie przekroczyło według poszczególnych 11 miesięcy 2020 roku poziomu 575 osób w miesiącu, maksimum dotyczyło maja br. Od czerwca 2020 roku następuje normalizacja i spadek poziomu zgłoszeń  odnotowanymi wahnięciami zarówno in plus, jak i in minus.

Ograniczenia w przemieszczaniu się osób wraz z ogólnym spadkiem zamówień w branży motoryzacyjnej i w produkcji komponentów do samolotów, wpłynęły negatywnie na poziom zamówień i zatrudnienie w tych sektorach działalności.

Na trudną sytuację poza pandemią  nałożył się również spadek popytu, wynikający ze spowolniania gospodarki światowej, następującego w cyklach dekad, co warunkuje zgłoszenia zwolnień w pozostałych już mniej licznych sektorach.

SARS-CoV-2 nie dotyczył w takim zakresie jak się pierwotnie spodziewano budownictwaczy turystyki, które wcześniej były prognozowane jako znaczące spadki. Osoby chętniej pozostawały w kraju, spędzając urlop na miejscu. COVID-19 nie zaszkodził również skali sprzedaży produktów pierwszej potrzeby i żywnościowych.

Długofalowe skutki SARS-CoV-2 są trudne do przewidzenia. W nadchodzącym 2021 roku, pomimo trudniejszych warunków funkcjonowania, niektóre firmy będą musiały zareagować na spadek popytu dostosowaniem poziomu realizacji zamówień do nowych warunków rynku.Inni pracodawcy będą kooperowaći pozyskiwać nowych kontrahentów zwiększając możliwości zbytu dla realizowanej u siebie produkcji. Będzie to dotyczyć tylko nielicznych branż np. zaawansowanych systemów sterowania, elektronicznych systemów synchronizacji,  produkcji elementów dla wykończeniówki w budownictwie oraz zaawansowanej obróbki materiałów w produkcji high-tech.Możliwe, że więksi gracze, co będzie najtrudniejsze do zrealizowania, mogą zareagować otwarciem nowego typu produkcji lub usług, w krótkich seriach próbnych  tj. np. towarów cieszących się zainteresowaniem rynku krajowego czy nowych odbiorców za granicą. Takie możliwości otwiera posiadanie skomplikowanych maszyn oraz umiejętności produkcji i obróbki różnorodnych materiałów i możliwość wytworzenia nowych produktów, a nie tylko komponentów dla firm współpracujących – na najwyższym światowym poziomie.

Działy automotive i lotnictwo przystosowane do pandemii mogą warunkować w  2021 roku wzrost w pokrewnych rodzajach działalności z powodu nieoczekiwanego

wykorzystania swojego potencjału na krajowym lub zagranicznym rynku. W przyszłości nowym biegunem wzrostu może się okazać produkcja nowoczesnych pojazdów komunikacji zbiorowej na tzw. poduszce magnetycznej czy mikroelektronika. Jednakże do tej pory funkcjonowały w województwie nieliczne firmy high-tech, o czym świadczy ostatnia lokata sektora kreatywnego (2019 – 16 lokata).

Warto nadmienić na zakończenie, że niektórzy pracodawcy zdecydowali się na redukcję planowanych zwolnień (w całości lub części) o 1 362 miejsc pracy tj. o ok. 39,9proc. ogółu zgłoszeń zwolnień.

Istotnym czynnikiem łagodzącym negatywne skutki pandemii są również poszczególne edycje rządowych Tarcz Antykryzysowych.Na Podkarpaciu w końcu listopada2020 roku zarejestrowanych było 85,6 tys. bezrobotnych. W porównaniu do października br. (84,8 tys. osób) liczba bezrobotnych wzrosła o ok. 0,8 tys. osób. Stopa bezrobocia w końcu listopada2020 rokuwyniosła tyle samo, co na koniec października 2020 roku – tj. 8,9 proc.(zmiana 0,0 pkt. proc.).

W okresie pierwszych 11miesięcy 2020 roku pracodawcy zgłosili do powiatowych urzędów pracy w województwie podkarpackim 34,8 tys. ofert pracy. W ramach interwencji funduszu pracy od początku 2020 roku  przez powiatowe urzędy pracy skierowano na: staże – 5778osób bezrobotnych skorzystało z tej formy aktywizacji. W różnych typach zdalnych szkoleń uczestniczyło 730 osób bezrobotnych.Zatrudnienie w ramach prac interwencyjnych podjęło 2938 bezrobotnych, a w ramach robót publicznych – 1 596 bezrobotnych.Podjęło działalność gospodarczą3410osób bezrobotnych (z tego subsydiowanoz Funduszu Pracy  – 1 416podjęć pracy. W ramach tzw.  niesubsydiowanych z Funduszu Pracy podjęć działalności gospodarczej wyrejestrowano 1 994bezrobotnych).Z powodu refundacji pracodawcom kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy zatrudnienie  uzyskało 1 582osób.Warto dodać, że niesłabnącym zainteresowaniem cieszą się formy aktywizacji adresowane dla osób bezrobotnych w wieku do 30 roku życia. Są to następujące: bon szkoleniowy,

z  którego skorzystało 207 młodych bezrobotnych, bon stażowy – 10, bon zatrudnieniowy – 69, bon na zasiedlenie – 835 (łącznie z podjęciem działalności gospodarczej w ramach tego bonu).W ramach ww. interwencji aktywizowano przez PUP w okresie 11 miesięcy 2020 roku łącznie ok. 14,9tys.osób bezrobotnych.