Program Interreg Polska-Słowacja obchodzi czwartą rocznicę zatwierdzenia przez Komisję Europejską. Czas na podsumowania.
Kościół pw. św. Wojciecha, Sanktuarium Maryi Panny Szkaplerznej, projekt „Szlak maryjny - Światło ze Wschodu”
Program Polska-Słowacja wyróżnia się wysokim poziomem wydatkowania środków unijnych. Na koniec 2018 roku było to 28,4% jego budżetu, co uplasowało go na 11 miejscu wśród wszystkich 76 programów współpracy transgranicznej Interreg w Europie. Wartość zawartych umów na realizację projektów wyniosła 74% dostępnych środków. Jest to wynik wyższy o 3% od „średniej” europejskiej.
W grudniu 2018 r. budżet programu został zwiększony o 23,6 mln euro. Dzięki czemu polscy i słowaccy beneficjenci mają do dyspozycji ponad 178 mln euro na współpracę transgraniczną na lata 2014-2020.
- Jesteśmy zadowoleni z postępów realizacji programu Polska-Słowacja. Jego sprawne wdrażanie to zasługa jakościowo dobrych projektów. Te dobre wyniki to także efekt świetnej współpracy polskich i słowackich partnerów oraz instytucji zaangażowanych w zarządzanie programem – powiedział wiceminister inwestycji i rozwoju Adam Hamryszczak.
Sukcesy programu – rozwój turystyki pogranicza
Podczas czterech lat wdrażania programu polsko-słowacki Komitet Monitorujący przyznał dofinansowanie w wysokości ponad 128 mln euro. Wsparcie uzyskły 52 transgraniczne przedsięwzięcia (nie licząc mikroprojektów).
W 2018 roku beneficjenci ukończyli realizację pierwszych projektów. Najwięcej, bo aż 18 dużych inwestycji oddano do użytku w wiodącym obszarze tematycznym programu, tj. ochronie i rozwoju dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego pogranicza”. Wśród nich znalazł się projekt flagowy „Szlak Maryjny - Światło ze Wschodu" oraz wyróżniony w konkursie Komisji Europejskiej RegioStars Awards 2018 (konkurs na najciekawsze projekty unijne) projekt „Torfowiska wysokie – europejski unikat polsko-słowackiego pogranicza”.
Projekt zrealizowała gmina Czarny Dunajec w partnerstwie z Orawskim Muzeum Pavla Orszagha Hviezdoslava w Dolnom Kubine. W jego wyniku otwarto dla zwiedzających dwie placówki przyrodnicze z multimedialnymi ekspozycjami unikatowych na skalę europejską torfowisk. Jedna z nich znajduje się w zabytkowym budynku w Chochołowie, a druga w renesansowej plebanii na dziedzińcu Zamku Orawskiego na Słowacji.
Projekt „Szlak Maryjny” jest z kolei nową ofertą turystyczną, która połączyła w jedną trasę pielgrzymkową sanktuaria i miejsca kultu maryjnego pogranicza. Inspiracją koncepcji projektu jest najbardziej znany średniowieczny szlak pielgrzymkowy Camino de Santiago. Inwestycję zrealizowały parafie rzymsko- i greckokatolickie (Gaboltov, Levoča, Krosno, Litmanová, Ľutina), a także zgromadzenia: Księży Misjonarzy Saletynów-Dom Zakonny, Klasztor Znalezienia Krzyża Świętego Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych (Franciszkanów), Towarzystwo Jezusowe Dom Zakonny w Starej Wsi.