Fitch potwierdził ratingi Rzeszowa w 2018 roku

Fot. Irena Gałuszka

Potwierdzenie ratingów odzwierciedla niezmienioną opinię Fitch, że Rzeszów utrzyma mocne wyniki operacyjne, wspierane przez dobre zarządzanie strategiczne i finansowe w Mieście, co przełoży się na dobre wskaźniki obsługi oraz spłaty zadłużenia. Ratingi Miasta odzwierciedlają także prognozowany przez Fitch umiarkowany poziom zadłużenia Rzeszowa w średnim okresie, pomimo spodziewanego jego wzrostu na skutek wysokich wydatków inwestycyjnych. Ratingi biorą również pod uwagę szybko rozwijającą się gospodarkę Rzeszowa, będącego miastem średniej wielkości.

Główne czynniki ratingu Rzeszowa

Zarządzanie i Administracja (Mocny/Stabilny)

Zdaniem Fitch polityka zarządzania Miastem jest czynnikiem wspierającym rating. Władze Miasta aktywnie działają na rzecz tworzenia dobrych warunków do życia oraz prowadzenia działalności gospodarczej w mieście, co przekłada się na dynamiczny rozwój lokalnej gospodarki. Priorytetem Władz Miasta jest dalsza poprawa infrastruktury przy wykorzystaniu środków unijnych. Dobre zarządzanie finansami znajduje odzwierciedlenie w mocnych wynikach operacyjnych oraz polityce długu mającej na celu ograniczanie kosztów obsługi oraz wydłużanie średniej zapadalności długu.

Finanse (Neutralny/Stabilny)

Fitch spodziewa się, że w średnim okresie wyniki operacyjne Rzeszowa będą dobre; nadwyżka operacyjna Miasta będzie wynosić średnio 105 mln zł i stanowić 9%-10% dochodów operacyjnych. Będzie ona 1,7-krotnie wyższa od rocznej obsługi długu (odsetki plus raty). Powyższa prognoza jest oparta na założeniu, że Władze Miasta będą nadal skutecznie utrzymywać tempo wzrostu wydatków operacyjnych poniżej tempa wzrostu dochodów operacyjnych, a te ostatnie będą wspierane przez dynamicznie rosnące dochody podatkowe w związku z rozwijającą się lokalną gospodarkę oraz bazą podatkową.

W 2017r. nadwyżka operacyjna wyniosła około 103 mln zł i stanowiła 9,7% dochodów operacyjnych (2016: 96,4 mln zł oraz 10%). Wyniki te były wspierane przez rosnące dochody operacyjne Rzeszowa, przede wszystkim dochody podatkowe (wzrost o 7,7% do 413 mln zł), w tym PIT (wzrost o 9% do 251 mln zł), CIT oraz podatki lokalne. Jednocześnie Władze Miasta skutecznie ograniczały presję na wydatki operacyjne, jaką powodowała wprowadzona przez rząd reforma oświaty oraz rosnące płace w gospodarce krajowej, jak również rosnące zapotrzebowanie na opiekę przedszkolną z uwagi na rosnącą liczbę dzieci w Mieście.

W 2017r. wydatki majątkowe Rzeszowa wzrosły dwukrotnie i wyniosły około 230 mln zł (19,2% wydatków ogółem), z czego prawie połowa była finansowana dochodami majątkowymi. Miasto jest liderem w realizacji dużych inwestycji współfinansowanych z budżetu UE na lata 2014-2020. Rzeszów odnotował deficyt budżetowy w wysokości 36,2 mln zł, tj. około 3% dochodów ogółem, który zdaniem Fitch wzrośnie do około 5% w latach 2018-2020 wraz z postępującą realizacją inwestycji.

Fitch prognozuje, że w latach 2018-2020 wydatki majątkowe Rzeszowa mogą wynieść łącznie 1 mld zł (średnio 25% wydatków ogółem rocznie), z czego prawie 350 mln zł może zostać wydatkowane w 2018r. Miasto podpisało już szereg umów na finansowanie unijne oraz wyłoniło wykonawców inwestycji. Spodziewamy się, że w średnim okresie około 60% wydatków majątkowych będzie finansowanych z dochodów majątkowych (głównie dotacji unijnych) oraz około 25% z nadwyżki bieżącej Miasta, a pozostała część z nowego długu.

Zadłużenie i płynność (Neutralny/Stabilny)

Fitch spodziewa się, że w latach 2018-2020 zadłużenie Miasta będzie rosnąć o około 60 mln zł rocznie, ale pozostanie ono umiarkowane dla tego poziomu ratingu, nie przekraczając 850 mln zł w 2020r. lub 70% dochodów bieżących. W 2017r. zadłużenie Miasta wzrosło o 8,4% do 655 mln zł i stanowiło około 62% dochodów bieżących.

Fitch prognozuje, że wskaźniki obsługi oraz spłaty długu pozostaną odpowiednie dla tego poziomu ratingu. Nadwyżka operacyjna będzie 1,7 raza wyższa od rocznej obsługi długu. Ta ostatnia może wzrosnąć z około 50 mln zł rocznie w latach 2016-2017 do około 60 mln zł rocznie w latach 2018-2021 z uwagi na spodziewany wzrost stóp procentowych w Polsce oraz wygaśnięcie okresów karencji pożyczek z Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI).

Wskaźnik spłaty długu (zadłużenie do nadwyżki bieżącej) będzie się utrzymywać na poziomie około 9 lat i będzie zbliżony do średniej zapadalności długu (9,4 lata). Budżet Miasta jest narażony na ryzyko stopy procentowej, ponieważ całe zadłużenie posiada zmienne oprocentowanie. Jednak ostrożna polityka budżetowa Miasta ogranicza to ryzyko; w swoim budżecie Rzeszów planuje wydatki na odsetki od zadłużenia na wyższym poziomie niż faktycznie jest wykonywany.

Gospodarka (Neutralny/Stabilny)

Dynamiczny wzrost gospodarki Rzeszowa w ostatnich latach, powyżej wzrostu gospodarczego w kraju, skutkuje szybszym wzrostem dochodów podatkowych Rzeszowa niż innych miast grupy porównawczej. PKB na mieszkańca podregionu rzeszowskiego, w którym położony jest Rzeszów, dynamicznie rośnie (o 6,9% w 2015r.), powyżej średniej dla kraju (4,6%). W 2015r. (ostatnie dostępne dane) stanowił on 89,1% średniej krajowej w porównaniu do 87,3% w 2015r. oraz 74% w 2007r. Fitch jest jednak zdania, że wskaźniki dla samego Miasta są wyższe od średniej krajowej, ponieważ jest ono najsilniejszym ośrodkiem gospodarczym w podregionie.

W odróżnieniu od większości polskich miast liczba ludności Rzeszowa rośnie (189,111 na koniec czerwca 2017r.) z uwagi na wysokie dodatnie saldo migracji (6,0 na tysiąc mieszkańców w 2016r.) oraz przyrost naturalny (3,73 na tysiąc mieszkańców w 2016r.), co dowodzi atrakcyjności Rzeszowa dla jego mieszkańców, jak również dla dużej liczby studentów przyjeżdżających do Miasta.

Otoczenie prawne (Neutralny/Stabilny)

Otoczenie instytucjonalno-prawne sektora samorządowego w Polsce pozostaje względnie stabilne. Działalność JST jest nadzorowana oraz weryfikowana przez administrację rządową. Finanse JST są jawne. Główne źródła dochodów takie jak podatek dochodowy, subwencje

i dotacje rządowe są dystrybuowane centralnie zgodnie z formułą zapisaną w aktach prawa, co ogranicza stopień uznaniowości decyzji rządu.

Czynniki zmiany ratingu Rzeszowa

Ratingi Rzeszowa mogą zostać podniesione, jeśli nastąpi dalsza poprawa wyników operacyjnych Miasta, a jednocześnie wskaźniki zadłużenia pozostaną dobre, tak że relacja długu do nadwyżki bieżącej w sposób trwały będzie wynosiła poniżej 5 lat.

Ratingi mogą zostać obniżone, jeśli wyniki operacyjne Miasta pogorszą się, a jednocześnie znacząco wzrośnie jego zadłużenie, co wpłynie na istotne pogorszenie się wskaźnika zadłużenia do nadwyżki bieżącej powyżej 10 lat.