Wystawa o Ulmach w Parlamencie Europejskim
BRUKSELA. Wystawa opowiadająca historię rodziny Ulmów oraz innych Polaków ratujących Żydów zawisła w gmachu Parlamentu Europejskiego. Ekspozycję będzie można oglądać przez kilka najbliższych dni.
Wystawę otworzył europoseł Tomasz Poręba, który podkreślał, że przybliży ona Europejczykom wiedzę o tym, jak wielką karę podczas II wojny światowej ponosili Polacy za pomoc Żydom. Europoseł Poręba był zaangażowany w zorganizowanie ekspozycji.
- Wystawa jest zlokalizowana w centralnym miejscu Parlamentu Europejskiego, które codziennie mija tysiące osób: pracowników, urzędników, posłów do PE. Wiele osób ją na pewno zobaczy – mówił Tomasz Poręba.
W uroczystym otwarciu uczestniczył też marszałek Władysław Ortyl, który podkreślał, że poprzez takie działania informujemy świat o wielkim poświęceniu Polaków i co ważne dostarczamy prawdziwej wiedzy historycznej. Marszałek zapraszał też na Podkarpacie do odwiedzenia Muzeum im. Rodziny Ulmów w Markowej.
- Trzeba historię rodziny Ulmów opowiadać, przekazywać – bo tej prawdy nigdy dość. Relacje polsko-żydowskie trzeba prostować, zdarzają się różnego rodzaju złe przekazy – ta wystawa, wraz z Muzeum Ulmów - taki prawdziwy przekaz daje – mówił podczas otwarcia wystawy marszałek Władysław Ortyl.
W Parlamencie Europejskim obecny był również wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej Mateusz Szpytma, który jest kuratorem wystawy i autorem tekstów.
- Jest to dosyć tradycyjna ekspozycja, trochę może skromna, ale treściowo bardzo bogata, bo pokazuje historię nieznaną na zachodzie Europy. Jest też formą promocji niedawno otwartego Muzeum im. Rodziny Ulmów w Markowej – mówił Mateusz Szpytma.
W otwarciu uczestniczyła także zastępca szefa Misji Izraela przy Unii Europejskiej i NATO Shuli Davidovich, która mówiła, że wystawa jest bardzo ważna dla współczesnych pokoleń, zwłaszcza dla młodych ludzi, gdyż powinni oni znać tragiczną historię II wojny światowej, aby się nigdy nie powtórzyła.
- Powinniśmy pamiętać o ofiarach, ich historiach i życiu. Powinniśmy edukować młode pokolenie i uczyć się z naszej historii. To zadanie jest teraz aktualne bardziej niż kiedykolwiek, gdyż na świecie wciąż aktywni są ci, którzy zaprzeczają istnieniu holokaustu – mówiła Shuli Davidovich.
Do Brukseli na otwarcie wystawy przylecieli także posłowie Bogdan Rzońca oraz Kazimierz Gołojuch. Obecny był też europoseł Stanisław Ożóg.
Wystawa „Rodzina Ulmów – Dobrzy Samarytanie z Polski” - składa się z 21 plansz, na których można obejrzeć między innymi dokumenty i zdjęciapodkres ilustrujące historię polskiej i żydowskiej społeczności w Markowej, a także realia niemieckiej okupacji w Polsce.
Ekspozycję rozpoczynają plansze przybliżające sylwetki Józefa i Wiktorii Ulmów oraz ich tragiczną historię pomocy Żydom, która zakończyła się dla nich śmiercią. Są też plansze pokazujące mieszkańców Markowej oraz takie, które opisują inne przykłady ratowania Żydów – w tym także w Markowej, gdzie Polacy ocalili życie 21 osobom. Na ekspozycji jest też plansza z dokładną mapą województwa podkarpackiego z miejscowościami, w których ludność żydowska była ratowana przez Polaków podczas II wojny światowej.
Wystawę zamykają dokumenty z procesu beatyfikacyjnego rodziny Ulmów, jest też dyplom przyznający Wiktorii i Józefowi tytuł Sprawiedliwych wśród Narodów Świata oraz informacja na temat Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej.
Specjalnie na potrzeby ekspozycji w Brukseli została opracowana plansza poświęcona Dębowi Józefowi, zdobywcy tytułu Europejskiego Drzewa Roku. Podczas II Wojny Światowej to drzewo było schronieniem dla ukrywających się Żydów.
Józef i Wiktoria Ulmowie w czasie okupacji niemieckiej ukrywali w swoim domu we wsi Markowa ośmioro Żydów: pięciu mężczyzn z rodziny Goldmanów z Łańcuta oraz trzy markowianki – Leę (Laykę) Didner z córką i Genię (Gołdę) Grünfeld. Gdy Niemcy dowiedzieli się o tym, wszyscy ukrywani przez Ulmów Żydzi zostali zabici. Życie stracili też Józef Ulma, będąca w zaawansowanej ciąży Wiktoria, a także sześcioro ich małych dzieci.
Wystawa w obecnym kształcie powstała w marcu 2016 roku w związku z otwarciem Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej. Trafiła ona do 27 placówek dyplomatycznych i kulturalnych w 24 krajach na 6 kontynentach. Wystawa w Brukseli jest przygotowana w polskiej i angielskiej wersji językowej. Orgaznizatorami przedsięwzięcia są Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego, Poseł do PE Tomasz Poręba oraz Instytut Pamięci Narodowej.
