W co inwestować w czasie kryzysu?
Połowa Polaków nie ma oszczędności. Tylko 12 proc. inwestuje w akcje i fundusze. Jak przekonać społeczeństwo do inwestowania? Jak poszerzyć wiedzę finansową, niezbędną zwłaszcza w czasie kryzysu? Na te i wiele innych pytań odpowiadali eksperci podczas pierwszego Forum Idei Finansowych zorganizowanego przez Instytut Badań i Analiz Finansowych WSIiZ.
Marcin Mróz z BNP Paribas, fot. Adam Cyło
Dr Lidia Adamska, członek zarządu Giełdy Papierów Wartościowych S.A. w Warszawie przedstawiła polski rynek giełdowy jako szkołę inwestowania.
- Ważną funkcję w podnoszeniu poziomu wiedzy Polaków w zakresie inwestowania pełni od początku istnienia (czyli od 20 lat) Giełda Papierów Wartościowych. Od początku była instytucją z misją, sercem rynku kapitałowego i pełniła edukacyjne funkcje. Edukacja to stały element strategii biznesowej giełdy. Instytut Rynku Kapitałowego WSE Research, który jest częścią grupy kapitałowej giełdy jest jej instytucją edukacyjną. Organizuje szkolenia, kursy, współpracuje ze szkolnictwem wyższym. Giełda prowadzi też portale edukacyjne.
Udział inwestorów indywidualnych w inwestycjach na giełdzie jest duży, znacznie wyższy niż na Zachodzie. Jednym z powodów są publiczne prywatyzacje dużych firm państwowych.
- Dziś w Polsce jest 1,5 mln inwestorów, najwięcej w Europie - mówi dr Lidia Adamska.
5 proc. naszych inwestycji to akcje, 7 proc. to udziały w funduszach inwestycyjnych.
Z edukacją wszędzie słabo
dr Andrzej Cwynar, dyrektor Instytutu Badań i Analiz Finansowych WSIiZ zauważył, iż w ostatnim czasie pojawia się wśród Polaków większa odpowiedzialność za przyszłą emeryturę. Wpływ na to ma wzrost zamożności. Kolejne czynniki to pojawienie się skomplikowanych instrumentów finansowych, które wymagają takiej wiedzy, jak i zmiany w teorii przedsiębiorstw – tu mowa o przedstawicielach firm.
- Ale obecnie większości Polaków wiedza ekonomiczna wydaje się nudna – mówi ekonomista.
Doktor Cwynar zaznaczał, że w krajach o rozwiniętych rynkach finansowych wiedza ekonomiczna wcale nie stoi na wysokim poziomie. Np. w USA tylko 18 proc. uczestników jednego z badań potrafiło posługiwać się procentem składanym, a wic pojęciem niezbędnym przy obliczaniu wysokości lokat.
- Świadomość finansowa, jak i wykluczenie finansowe mają swoje korzenie już w dzieciństwie – wtedy też trzeba zacząć edukację w tym zakresie – mówi naukowiec.
Wiedza na czas kryzysu
Marcin Mróz, główny ekonomista BNP Paribas zaznaczył, iż nie ma dobrych poradników na czas kryzysu. Ale obecny kryzys trwa już wystarczająco długo, by określić pewne prawidłowości. Jego zdaniem jest to przede wszystkim jest to większa globalna współzależność rynków finansowych – np. warszawski parkiet bardziej zależy od tego co dzieje się na świecie.
- W czasie kryzysu nie potrzebna jakaś nowa lub inna wiedza – uważa Marcin Mróz. - Wystarczy ta, która jest, ale w szerszym zakresie, ze względu właśnie na globalną współzależność.
Oceniając potrzebę wiedzy finansowej Polaków, ekonomista powołuje się na wyniki badań, z których wynika, że 50 % zapytanych nie ma oszczędności, a wśród instrumentów inwestycyjnych dominują tradycyjne, jak: lokaty bankowe, rachunki oszczędnościowe, obligacje, nieruchomości.
Przedstawiciel BNP Paribas dodał, że jeśli spojrzeć na wyniki polskich inwestorów w ostatnim czasie, to są one zbieżne z wynikami całej giełdy. A zatem ci inwestorzy, którzy dobrze radzili sobie w “normalnych” czasach, dobrze radzą sobie także podczas kryzysu.
Nie znasz się, to nie inwestuj
O tym, że inwestowanie w czasach kryzysu jest bardzo trudne przekonuje dr Ryszard Petru, przewodniczący Towarzystwa Ekonomistów Polskich. - Obecny kryzys jest natury politycznej, a politycy często nie rozumieją procesów finansowych i nie mają odpowiedniej wiedzy finansowej, dlatego jest nieprzewidywalny. Uważają, że silny bank centralny uratuje Europę. To bardzo niebezpieczne - podkreśla finansista.
Szef TEP przestrzegał, że inwestować należy tylko w to, na czym się znamy.
- Gdy ci, którzy się znają, zaczynają coś inwestować, ci którzy się znają, powinni się z tego wycofać – skomentował Petru.
Pierwsze takie forum
Forum Idei Finansowych rozpoczyna cykl spotkań poświęconych ważnym tematom finansowym, skierowanych do pracowników instytucji finansowych, banków, biur maklerskich, jednostek samorządu terytorialnego i świata nauki.
- Na pewno takich spotkań będziemy organizować więcej – mówi Tomasz Wołowiecz z Instytutu Badań i Analiz Finansowych WSIiZ.
Konferencja odbyła się jednocześnie w Sali Notowań Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie i Centrum Edukacji Międzynarodowej WSIiZ w Kielnarowej.
ac
