Amerykański model zarządzania miastem. Opinia Lloyda Halversona

Lloyd Halverson, wieloletni administrator miasta Camas w Stanach Zjednoczonych. Fot. Rafał Białorucki

Pierwszy model zarządzania amerykańskim miastem, został przedstawiony publicznie w 1930 roku.

– Zaproponowane rozwiązania były na tyle trafne, że zdobyły uznanie i funkcjonują do tej pory w samorządzie. Amerykańska gmina czy też miasto działa w oparciu o model biznesowy, gdzie potrzebny jest sprawny menadżer – mówi Halverson.

Większość stanów USA jest zróżnicowana na różnych płaszczyznach: demograficznych, gospodarczych, kulturowych, czy też społecznych. Różnice te widoczne są także w poszczególnych miastach.

– W celu przezwyciężenia tych różnic miasta zatrudniają własnych zarządców. Z własnego doświadczenia i działania w stanach Oregon i Waszyngton, których wspólna populacja to 8 mln obywateli mogę powiedzieć, że miasta które posiadają swoich menadżerów są bardzo dobrze rozwinięte – mówi Halverson.

Według niego to zasługa amerykańskiego modelu zarządzania gminą, na czele którego stoi kompetentny menadżer miasta. Jest to funkcja bardzo popularna w Stanach Zjednoczonych. City Menager jest zatrudniany przez radę miasta. Osoba ta bardzo blisko współpracuje z burmistrzem i radą. Ma także bardzo dużą władzę decyzyjną i współpracuje z wieloma służbami podlegającymi samorządowi i pracującymi na rzecz miasta.

– Etat City Menagera jest bardzo dobrze płatną posadą, często jego wynagrodzenie jest wyższe od pensji burmistrza miasta. Zatrudnienie menagera miasta odbywa się na podstawie kontraktu, najczęściej rocznego. Przykładowo małe amerykańskie miasto gwarantuje kontrakt w wysokości 100.000$, średnie o liczbie 20 tyś mieszkańców już ok. 135.000$, a miasto duże porównywalne do Rzeszowa z liczbą mieszkańców ok. 160 tyś to 180.000$ – wymienia roczne stawki Halverson.

Przy wyborze na to stanowisko ważne jest doświadczenie, kompetencja i wiedza kandydata. Liczy się także opinia w środowisku i etyczny tryb życia, gdyż jest on oceniany na różnych płaszczyznach. Najważniejszy jest fakt, że zarządzający miastem nie może być związany z żadną opcją polityczną. Zaletą profesjonalnego City Menagera jest, że poprzez swoje kwalifikacje zapewnia dalszy rozwój miasta bez względu na sympatie polityczne, które prezentuje burmistrz.

Administrator miasta Camas wymienia także negatywy tej pracy. Menadżer miasta może być zwolniony w każdym momencie, często bez podania powodów takiej decyzji. Wystarczy by wniosek ten przegłosowała rada miasta. Osobie zwalnianej przysługuje kilku miesięczna odprawa, co gwarantuje zapis w kontrakcie.

Jako podsumowanie wystąpienia Halverson powiedział na koniec:

– Przy skutecznym menadżerze miasta, jego prezydent nie musi już nic robić – zakończył humorystycznie.

Rafał Białorucki